Hoe biedt een verzekering financiële bescherming tijdens transport of opslag?
Welke financiële risico’s spelen een rol bij het transporteren en opslaan van goederen? Wanneer is het zinvol om een verzekering af te sluiten? En waar ligt de verantwoordelijkheid bij schade of verlies? Onze experts geven antwoord op deze- en andere vragen.
In de wereld van transport en logistiek is het algemeen bekend dat het vervoeren van goederen altijd gepaard gaat met risico's. Incidenten waarbij schade aan goederen ontstaat of waarbij ze zelfs verloren raken, kunnen aanzienlijke financiële gevolgen hebben voor uw bedrijf. Ondanks deze gevolgen horen wij vaak het volgende argument om geen transport- of opslagverzekering af te sluiten: " Waarom zou ik mijn goederen extra verzekeren? Ik ben toch al verzekerd via mijn expediteur?"
Dit argument klopt echter niet. Op grond van nationale en internationale wetgeving of internationale conventies zoals ‘CMR’ en ‘Hague-Visby’ is de aansprakelijkheid van een expediteur namelijk beperkt. Financiële schade als gevolg van onvoorziene gebeurtenissen tijdens transport of opslag kan dus geheel voor rekening komen van de klant. Om dit te voorkomen geven onze experts in dit artikel meer inzicht in de kernbegrippen van ‘logistiek verzekeren’, en leggen ze uit wat de meest voorkomende risico’s zijn die uw goederen lopen tijdens transport en opslag. Wanneer is het zinvol om een dergelijke verzekering af te sluiten?
Incoterms® en aansprakelijkheid
De eerste duidelijkheid over verzekeren ontstaat bij de Incoterms®. Incoterms® zijn internationale regels die de verantwoordelijkheden van kopers en verkopers bij internationaal handelsvervoer vastleggen. Denk hierbij aan zaken zoals levering, kosten, risico’s en verzekeringen. Ze helpen misverstanden te voorkomen en bieden duidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor welke aspecten van het transportproces.
Incoterms® stellen daarbij ook vast wie aansprakelijk is in geval van schade of verlies van goederen tijdens het transport. De vervoerder of expediteur is alleen aansprakelijk als er schade of verlies optreedt door aantoonbare fouten of nalatigheid tijdens het vervoer. Maar let op: Daarbij zijn er beperkingen aan de mate van aansprakelijkheid van vervoerders of expediteurs en ook aan het maximale bedrag aan compensatie dat zij in dergelijke situaties verplicht zijn te betalen.
Dekking tijdens transport of opslag
Als de waarde van uw goederen hoger is dan het maximale bedrag waarvoor uw expediteur aansprakelijk gesteld kan worden, is het altijd verstandig om te informeren naar de mogelijkheden van een transport- of opslagverzekering. Dit geeft de zekerheid dat wanneer er iets misgaat tijdens transport of opslag u een vergoeding ontvangt op basis van de commerciële factuurwaarde. Bij een transportverzekering worden daarnaast ook de gemaakte transportkosten en 10% imaginaire winst vergoed.
De hoogte van de verzekeringspremie hangt af van een aantal factoren, waaronder:
- de waarde van de goederen
- het soort goederen
- de bestemming
Vaak voorkomende risico’s tijdens transport en opslag
Veilige en efficiënte transport- en opslagprocessen van uw goederen zijn van essentieel belang in uw logistieke operatie. Wat zijn daarbij de meest voorkomende risico's?
Schade
De term schade is heel breed. Schade kan bijvoorbeeld fysiek goed zichtbaar zijn aan de goederen. Maar ook als er op het eerste gezicht niks aan de hand lijkt te zijn kan er schade ontstaan zijn. Bijvoorbeeld door hoge of snelle temperatuurschommelingen tijdens het transport, of als de goederen in contact zijn gekomen met vocht. In eerste instantie is de afzender ervoor verantwoordelijk dat de lading goed verpakt is. Als de lading al beschadigd of slecht verpakt is, wanneer de vervoeder deze ontvangt, dan zal de vervoerder dit registreren op de transportdocumentatie.
Bij zichtbare schade: als goederen bij ontvangst door de ontvangende partij zichtbaar beschadigd zijn dan is de vervoerder, in geval van lucht- of zeevracht direct aansprakelijk. Bij wegtransport is een aantekening op de transportdocumenten voldoende. In alle gevallen moet er direct én schriftelijk melding worden gemaakt.
Bij niet direct zichtbare schade: als de schade aan de zending niet direct zichtbaar is moet de vervoerder, in geval van lucht- of zeevracht, binnen drie werkdagen op de hoogte worden gesteld dat deze aansprakelijk wordt gehouden. In het geval van wegtransport is dit zeven dagen. In de meeste gevallen van schade worden de goederen gewoon bezorgd bij de ontvangende partij, tenzij het voortzetten van het transport nutteloos of onmogelijk blijkt te zijn.
Verloren of gestolen goederen
Deze termen omvatten het verlies en/of diefstal van een deel van- of de gehele goederen. In dergelijke situaties is het cruciaal om aan te tonen dat het verlies of de diefstal heeft plaatsgevonden tijdens het vervoer van de goederen. In principe wordt een verlies aangegeven met een notitie op de transportdocumentatie waarin de inhoud en hoeveelheden van de zending worden vermeld. De vervoerder tekent de transportdocumentatie wanneer deze de zending ontvangt. Als de ontvanger bij ontvangst een verlies ontdekt en dit op de transportdocumentatie noteert, dient dit als bewijs dat het verlies tijdens het vervoer heeft plaatsgevonden.
Diefstal moet altijd worden bewezen, bijvoorbeeld met behulp van bewakingsbeelden. Elk geval van diefstal moet bij de politie worden gemeld, en de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de partij die op het moment van de diefstal in het bezit is van de zending. Als er geen daadwerkelijk bewijs van diefstal is, wordt het incident behandeld als een verlies.
Als slechts een deel van de zending verloren is gegaan of gestolen, wordt de getroffen partij op basis van evenredigheid (pro rata) gecompenseerd.
Vertragingen
Vertraagde levering van goederen kan leiden tot financiële consequenties, die bekend staan onder de term ‘gevolgschade’. Vervoerders en expediteurs accepteren vrijwel nooit aansprakelijkheid voor dergelijke ontstane financiële schade. Op zijn hoogst zijn ze verplicht de betaalde vrachtkosten te vergoeden als er fouten of nalatigheid kunnen worden aangetoond. Het is doorgaans niet mogelijk om je goederen te verzekeren tegen gevolgschade, omdat het zeer lastig is om de exacte financiële omvang van dergelijke verliezen te bepalen.
General average
Deze term is alleen van toepassing op goederen die via zeevracht vervoerd worden. In Nederland is de term ‘General average’ ook wel bekend onder de naam ‘averij gross’. Wat betekend de term? In het kort: ‘General average’ is een juridisch principe uit de zeevracht sector. Als een schip in nood verkeert door bijvoorbeeld een storm of brand aan boord, moeten er kosten worden gemaakt om het schip, de lading of bemanning te redden. Tijdens een storm kan men bijvoorbeeld besluiten lading overboord te zetten om het schip te stabiliseren, en zowel het schip als de resterende goederen te kunnen redden.
Kosten die in dergelijke situaties ontstaan worden dan naar ratio verdeeld over de eigenaar van het schip, de ladingeigenaren en de verzekeringsmaatschappijen. Doel daarbij is om een eerlijke verdeling van de financiële lasten te garanderen tussen alle partijen die betrokken zijn bij de reis van het schip. In de praktijk betekent dit dus dat ook de eigenaar van de lading een deel van de kosten draagt. Het is echter mogelijk om zich tegen dergelijke risico's te verzekeren.
Het indienen van een claim bij schade, verlies of diefstal
Om een vervoerder aansprakelijk te stellen, is het noodzakelijk om zo snel mogelijk een claim voor schade, verlies of diefstal in te dienen.
Als de zending verzekerd was, moet de verzekerde direct contact opnemen met zijn verzekeringsmaatschappij om een claim in te dienen. De termijn voor het indienen van een claim varieert per maatschappij. Als de claim wordt goedgekeurd, vergoedt de verzekeringsmaatschappij de volledige waarde op basis van de commerciële factuur. Als er geen commerciële factuur is, wordt de marktwaarde gebruikt om het bedrag te bepalen.
De verzekeringsmaatschappij stelt op haar beurt de vervoerder aansprakelijk voor vergoeding van de relevante kosten.
Bij onduidelijkheden of conflicten
Het is altijd belangrijk om alle relevante documentatie te verzamelen, zoals vrachtbrieven en transportovereenkomsten. Deze documenten geven de contractuele verhouding tussen de partijen en de staat van de goederen weer op het moment dat de vervoerder deze in ontvangst nam.
Als er nog steeds verschillende meningen zijn, zoek dan hulp van een onafhankelijke schade-expert. Gewoonlijk is de vervoerder verantwoordelijk voor het nemen van deze stap. Een onafhankelijke expert kan helpen bij het beoordelen van de situatie en het vinden van een eerlijke oplossing voor beide partijen. Het inschakelen van een onafhankelijke derde partij kan het geschillenproces vereenvoudigen en het vertrouwen herstellen.
Wanneer wel, en wanneer niet verzekeren?
Het afsluiten van een verzekering is bijna altijd een verstandige keuze, omdat het zelden voorkomt dat de waarde van de goederen lager is dan het bedrag waarvoor de vervoerder of expediteur aansprakelijk gesteld kan worden.
Bij het overwegen van het al dan niet afsluiten van een vrachtverzekering voor uw goederen, is het belangrijk om het principe achter verzekeringen in gedachten te houden: Verzekering biedt dekking tegen relatief grote schade die gelukkig niet vaak voorkomt.
Als de waarde van uw goederen het bedrag overschrijdt waarvoor de vervoerder of expediteur aansprakelijk is, of als u bijvoorbeeld verzendt naar onbekende bestemmingen met een minder georganiseerde infrastructuur, is het sterk aan te raden om te kiezen voor de relatief lage extra kosten van verzekering. Dit biedt u gemoedsrust én bescherming tegen onverwachte omstandigheden die uw goederen kunnen treffen. Het kan u tevens behoeden voor aanzienlijke financiële verliezen en kan van onschatbare waarde zijn voor uw transportactiviteiten.
Ontdek meer over het verzekeren van uw goederen tegen het financiële risico van verlies of schade met DSV Cargo Insurance of DSV Storage Insurance.